«…Εὐχαριστῶ τίς μακριές σειρές τῶν προγόνων, πού δούλεψαν τή φωνή,
τήν τεμάχισαν σέ κρίκους, τήν κάμαν νοήματα, τή σφυρηλάτησαν ὅπως τό χρυσάφι οἱ μεταλλουργοί καί ἔγινε Ὅμηροι, Αἰσχύλοι, Εὐαγγέλια κι ἄλλα κοσμήματα…»
Νικηφόρος Βρεττάκος, «Ὁ ἀγρός τῶν λέξεων»
Στίς 26 Σεπτεμβρίου τοῦ 1959 ὁ ἀεί- μνηστος καθηγητής καί πρωθυπουρ- γός Ξενοφῶν Ζολώτας εἶχε ἐκφωνή- σει στήν Οὐάσιγκτον ἕναν λόγο, πού ἔμεινε μνημειώδης. Αἰτία ἦταν ἡ γλώσσα πού χρη- σιμοποίησε. Ἦταν τά ἀγγλικά, ὅμως σχεδόν ὅλες οἱ ὁρολογίες πού περιεῖχε ἡ εἰσήγησή του ἦταν λέξεις ἑλληνικές. Τό ἀκροατήριό του ἀποτελοῦσαν οἱ σύνεδροι τῆς Διεθνοῦς Τράπεζας Ἀνασυγκρότησης καί Ἀνάπτυξης καί δέν ἀντιμετώπισαν κανένα πρόβλημα στήν κατανόηση τοῦ προφορικοῦ κειμένου, πού ἀνέγνωσε ὁ Ἕλληνας καθηγητής. (Οἱ μόνες ἀμιγεῖς ἀγγλικές λέξεις ἦταν λίγοι σύν- δεσμοι, ἄρθρα καί προθέσεις). Ὁ Ξενοφῶν Ζολώτας κατεῖχε τότε τήν θέση τοῦ Διοι- κητῆ τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος. Οἱ μεγάλες ἐφημερίδες «Νιοῦ Γιόρκ Τάιμς» καί «Οὐά- σιγκτον Πόστ» δημοσίευσαν τήν ἑπομένη τόν λόγο στήν πρώτη σελίδα.
Ἡ ἐντύπωση πού προκάλεσε ἦταν τερά- στια. Ὁ εὐφυέστατος καθηγητής «δίδαξε» στόν κόσμο ὅτι ἡ ἑλληνική γλώσσα εἶναι ἡ «μήτρα» τῶν συγχρόνων μεγάλων, κυρίως λατινογενῶν γλωσσῶν καί ἀστείρευτη πη- γή δανεισμοῦ καί γονιμοποίησή τους. (Στίς 2 Ὀκτωβρίου τοῦ ἴδιου ἔτους ἐκφώνησε καί δεύτερο λόγο μέ τόν ἴδιο τρόπο). Παραθέ- τουμε τό κείμενο, πρωτότυπο καί σέ μετά- φραση. Καί μόνο ἡ παράθεση αὐτοῦ τοῦ σπουδαίου λόγου ἀρκεῖ γιά νά αἰτιολογήσει τόν τίτλο τοῦ παρόντος κειμένου.
«Kyrie
I eulogize the archons of the Panethnic Numismatic Thesarus and the Ecumenical Trapeza for the orthodoxy of the axions meth-ods and policies, although there is an episode of cacophony of the Trapeza with Hellas. With enthusiasm we dialogue and synagonize at the synods of our didymous organizations in which polymorphous economic ideas and dog- mas are analyzed.
Our critical problems such as the numis- matic plethora generate some agony and mel- anchol, this phenomenon is characteristic of our epoch. But, to my thesis, we have the dy- namism to program therapeutic practices as a prophylaxis from chaos and catastrophe. In parallel, a panethnic unhypocritical eco- nomic synergy and harmonization in a demo- cratic climate is basic. I apologize for my ec- centric monologue. I emphasize my eucharis- tia to you Kyrie, to the engenic and generous American Ethnos and to the organizers and protagonists of this Amphictyony and the gas- tronomic symposia»
Μετάφραση, ἂν καί μέ λίγη προσοχή ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ νά κατανοήσει τό κείμενο.
«Κύριοι, εὐλογῶ τούς ἄρχοντες τοῦ Δι- εθνοῦς Νομισματικοῦ Ταμείου καί τήν Οἰκουμενική Τράπεζα γιά τήν ὀρθοδοξία τῶν ἀξιωμάτων μεθόδων καί πολιτικῶν, πα- ρά τό γεγονός ὅτι ὑπάρχει ἕνα ἐπεισόδιο κακοφωνίας τῆς Τράπεζας μέ τήν Ἑλλάδα.
Μέ ἐνθουσιασμό διαλεγόμαστε καί συνα- γωνιζόμαστε στίς συνόδους τῶν διδύμων ὀργανισμῶν, τῶν ὁποίων τίς πολύμορφες οἰκονομικές ἰδέες καί τά δόγματα ἀναλύ- ουμε καί συνθέτουμε. Τά κρίσιμα προβλή- ματα, ὅπως ὁ νομισματικός πληθωρισμός, παράγουν κάποια ἀγωνία καί μελαγχολία. Αὐτό τό φαινόμενο εἶναι χαρακτηριστικό τῆς ἐποχῆς μας. Ἀλλά ἡ θέση μου εἶναι ὅτι ἔχουμε τόν δυναμισμό νά προγραμματίσου- με θεραπευτικές πρακτικές σάν μέτρο προ- φύλαξης ἀπό τό χάος καί τήν καταστροφή. Παράλληλα, μία παγκοσμίως ἀνυπόκριτη οἰκονομική συνεργασία καί ἁρμονία σ’ ἕνα δημοκρατικό κλίμα εἶναι βασική. Ἀπολο- γοῦμαι γιά τόν ἐκκεντρικό μου μονόλογο.
Ἐκφράζω μέ ἔμφαση τήν εὐχαριστία μου σέ ἐσένα κύριε στό εὐγενικό καί γενναιόδωρο ἀμερικανικό ἔθνος καί στούς ὀργανισμούς καί πρωταγωνιστές τῆς Ἀμφικτυονίας καί τοῦ γαστρονομικοῦ Συμποσίου».
Μ
πορεῖ σήμερα νά μᾶς τσαλαπατεῖ ἡ δι-
εθνής κοινή γνώμη, καταπίνοντας ἀβα- σάνιστα τίς ὕβρεις καί τούς χλευασμούς τῶν πλανητικῶν ΜΜΕ, ὅμως δέν παύει ἡ γλώσ- σα μας νά εἶναι τό Διεθνές Δανειοληπτικό Ταμεῖο λέξεων. Κάθε καινούρια ἐφεύρεση ἢ ἀνακάλυψη τῶν ἐπιστημῶν, ὅταν ἔρχο- νται τά «βαφτίσια» της, ἡ ὀνοματοδοσία της, στήν ἑλληνική γλῶσσα προστρέχουν οἱ πάντες (τηλεόραση, ραδιόφωνο, τηλέφωνο). Σχεδόν ὅλες οἱ ἐπιστῆμες χρησιμοποιοῦν πα- γκοσμίως ἑλληνικούς ὅρους. Μία ἁπλή πε- ριδιάβαση πείθει:
Ἐπιστήμη
Ἄλγεβρα Ἀρχαιολογία Ἀστρονομία Βιολογία Γεωγραφία Γεωλογία Γεωμετρία Ἱστορία
Ἀγγλικά
Γαλλικά
Γερμανικά
Algebra Archaologie Astronomie Biologie Geographie Geologie Geometrie Geschichte
| algebra | algèbre |
| archaelogy | archéologie |
| astronomy | astronomie |
| biology | biologie |
| geography | géographie |
| geology | géologie |
| geometry | géométrie |
| history | histoire |
Μαθηματικά mathematic mathématique Mathematic
Πολλοί μιλοῦν γιά πάνω ἀπό 70.000 λέξεις στίς δυτικές γλῶσσες, οἱ ὁποῖες ἔχουν ἑλληνικές ρίζες.
ψιαζόμαστε τήν ἑλληνική καταγωγή, πολ- λές ἀπό τίς ὁποῖες εἰσάγουμε ὡς ἀντιδάνεια. (Ἡ ἐπιστροφή μιᾶς λέξης ὡς δανείου στήν
Πιό ἐνδιαφέρουσα εἶναι ἡ ἱστορία ξένων
λέξεων, συχνόχρηστων, πού δέν ὑπο-
